Komisja Europejska (KE) zatwierdziła program krajowy – Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027. To kontynuacja wsparcia dla 5 województw z regionu Polski Wschodniej: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Nowością jest włączenie do programu części Mazowsza – bez Warszawy i przyległych powiatów. Całkowity budżet programu wynosi 2,65 mld euro.
Makroregion Polski Wschodniej charakteryzuje się niskim poziomem rozwoju. W 2019 roku wartość PKB na mieszkańca Polski Wschodniej stanowiła 50-63% średniej unijnej i 68-86% średniej dla Polski. W dodatku, aż 58 miast średnich zlokalizowanych w Polsce Wschodniej (z ogólnej liczby 75 miast) traci funkcje społeczno-gospodarcze. Skutki odczuwalne są także w zakresie demograficznym. W latach 2000-2019 liczba ludności spadła z powodu migracji oraz niskiego przyrostu naturalnego. Dlatego tak ważne było, aby kontynuować w najbliższych latach funkcjonowanie programu dla tej części kraju.
– Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej zapewnia szeroki wachlarz wsparcia dla kilku województw, które chcą dogonić zachodnie regiony kraju. W programie ważne obszary to m.in. wzmacnianie konkurencyjności przedsiębiorstw czy wykorzystanie energii wytworzonej z OZE. Ze środków europejskich będziemy mogli dalej rozwijać w Lubelskiem infrastrukturę drogową i kolejową oraz transport miejski – wyjaśnia Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski.
Program skierowany jest do:
- małych i średnich przedsiębiorstw oraz mikroprzedsiębiorstw prowadzących działalność lub zamierzających prowadzić działalność na terenie Polski Wschodniej;
- ośrodków innowacji (m.in. parki naukowo-technologiczne, parki naukowe, parki technologiczne, inkubatory technologiczne) jako animatorów Platform startowych dla start-upów;
- dużych przedsiębiorstw – operatorów dystrybucyjnych sieci elektroenergetycznych;
- parków narodowych;
- jednostek samorządu terytorialnego:
- zarządców infrastruktury kolejowej – PKP PLK SA (linie kolejowe) i PKP SA (dworce).
Aby polepszyć warunki życia w makroregionie Polski Wschodniej, należy zrealizować cele szczegółowe:
- Wzmacnianie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw – na ten cel KE przeznacza 500 mln euro.
- Wzmacnianie atrakcyjności osadniczej miast i podniesienie jakości życia mieszkańców w dobie zmian klimatu – 430 mln euro.
- Zwiększenie dostępności transportowej makroregionu – 420 mln euro.
- Wzrost wykorzystania potencjału turystyki dla rozwoju – 690 mln euro na koleje oraz 430 mln euro na drogi wojewódzkie.
- Zapewnienie efektywnego systemu zarządzania i wdrażania Programem – 140 mln euro na zrównoważoną turystykę.
Całkowity budżet programu wynosi 2,65 mld euro. Alokacja na województwo to ok. 440 mln euro.
