Polacy w różny sposób oddają cześć swoim bohaterom. Pamiętają, czasami nawet czczą lub wielbią… innym znów razem nienawidzą… Jednego nie można nam – jako Narodowi – zarzucić, braku pamięci. Pamiętamy, mimo wielu prób zacierania śladów, mimo osiadającego kurzu historii. Pamięć tę chcemy przekazać przyszłym pokoleniom. Oddajemy cześć tworząc dzieła w różnych dziedzinach sztuki, stawiamy pomniki, sadzimy dęby pamięci, odsłaniamy tablice pamiątkowe… wszystko na chwałę naszych bohaterów, by pamięć o nich nie minęła.
POMNIK CHWAŁY KAWALERII I ARTYLERII KONNEJ W WOLICY ŚNIATYCKIEJ
Bitwa pod Komarowem uznana została przez historyków za jedną z sześciu największych zwycięstw jazdy w historii Polski. Etos bitwy w okresie II RP miał ogromne znaczenie. Zwieńczeniem tego miało być utworzenie Sali Chwały Jazdy Polskiej na Wawelu. Obok urn z ziemią spod Grunwaldu, Chocimia, Kircholmu, Wiednia i Sammosiery miała także znaleźć się urna z ziemią spod Komarowa. Druga Wojna Światowa zniweczyła te plany.
Bitwa pod Komarowem została uwieczniona na wielu obrazach, z których najbardziej rozpoznawalny jest Tryptyk Jerzego Kossaka. W 1936 roku powstał Komitet Budowy Pomnika Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej. Pomnik miał stanąć w Wolicy Śniatyckiej. W tym samym roku ogłoszono konkurs na projekt. Wygrał go architekt Borys Zinserling (autor między innymi pomnika pod Olszynką Grochowską). Wojna pokrzyżowała i te plany, a sam projekt zaginął. W okresie PRL historia bitwy, jak i pomnika były tematem zakazanym. W latach 80. społeczność Komarowa uczciła Bitwę skromnym pomnikiem wzniesionym na placu przykościelnym. Był to wyraz pamięci, ale również odwagi lokalnego Społeczeństwa. Inicjatywa budowy Pomnika powróciła w 2006 roku, kiedy to za sprawą pasjonatów rozpoczęto poszukiwania przedwojennego projektu jednocześnie rozpoczynając prace nad nowym projektem. Szkice wykonała Weronika Kobylińska (wnuczka Szymona Kobylińskiego) wraz z architektem Tomaszem Dudkiem. W 2007 roku odnaleziono przedwojenny projekt. Był on w posiadaniu syna Borysa Zinserlinga. Wykonane szkice oraz przedwojenny wizerunek zostały skonsultowane z uznanymi polskimi artystami, między innymi z prof. Wiktorem Zinem oraz prof. Ludwikiem Maciągiem. Ich opinia wsparła koncepcję zmiany wizerunku z zachowaniem elementu skrzydeł i dodaniem dynamiki poprzez umieszczenie sylwetek kawalerzystów szarżujących na koniach oraz artylerzystów. Koncepcję tworzyli inni uznani twórcy między innymi prof. Marian Konieczny. W 2008 roku szkice wraz z wytycznymi zostały przekazane prof. Kucharskiemu z Wrocławskiej ASP w celu wykonania modelu Pomnika. Na każdym etapie prac model podlegał konsultacjom. Projekt został wysoko oceniony otrzymując pozytywną opinię Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Warszawie. Oficjalnie model Pomnika został zaprezentowany w 2009 roku. Zbiegło się to z ustanowieniem przez Ministra Obrony Narodowej dorocznego Święta Kawalerii Polskiej w rocznicę bitwy pod Komarowem. Święto zostało ustanowione z inicjatywy Stowarzyszenia „Bitwa pod Komarowem”, które uzyskało poparcie od środowisk kawalerii ochotniczej oraz innych organizacji i osób.
Pierwsze Święto odbyło się w 2010 roku na polach Bitwy w Wolicy Śniatyckiej w jej 90 rocznicę. W tym samym czasie wolickie pola stały się częścią planu filmowego „Bitwa warszawska 1920” Jerzego Hoffmana z udziałem około 320 konnych. W święcie tym uczestniczył również Batalion Reprezentacyjny WP wraz ze Szwadronem Wojska Polskiego. W kolejnych latach Święto Kawalerii Polskiej organizowane było w dwóch wymiarach – wymiar polowy w Wolicy Śniatyckiej oraz wojskowy w Warszawie. W 2015 roku dzięki społecznemu zaangażowaniu środowisk kawalerii ochotniczej powstał film z cyklu „Sensacje XX wieku Bogusława Wołoszańskiego” – „Szabla polska” o znaczeniu bitwy pod Komarowem w wojnie polsko-bolszewickiej. Dzięki temu przedsięwzięciu społeczeństwo polskie mogło się dowiedzieć o wydarzeniach z 31 sierpnia 1920 roku, które na stałe zapisały się na wspaniałych kartach etosu polskiego oręża.
Dołóż cegiełkę do pomnika
Od 2016 roku oficjalnie prowadzona jest zbiórka na rzecz budowy Pomnika Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w Wolicy Śniatyckiej, którego odsłonięcie zaplanowano na 2020 rok w 100. rocznicę Bitwy pod Komarowem.
Wpłaty można dokonać : Stowarzyszenie „Bitwa pod Komarowem” Bank Pekao S.A. I/O. w Zamościu nr konta : 67 1240 2816 1111 0010 3469 8856 Z tytułem: wpłata na rzecz budowy Pomnika Chwały Kawalerii i Artylerii Konnej w Wolicy Śniatyckiej.
Materiał dotyczący budowy pomnika opracowali Tomasz Dudek i Konrad Głuchowski
Wydarzenia związane z 96. rocznicą Bitwy pod Komarowem przybliżymy Państwu w kolejnym numerze, a już teraz zapraszamy na niedzielną (28 sierpnia) inscenizację Bitwy.
