W zaledwie dwa miesiące wakacji w województwie lubelskim przybyło ponad 400 cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych w ZUS. W ciągu pięciu lat ich liczba wzrosła ponad czterokrotnie.
Z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że na koniec sierpnia w województwie lubelskim było 26,1 tys. obcokrajowców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych. Prawie 2/3 z nich stanowili obywatele Ukrainy (16,8 tys. osób). W rejestrach ZUS w regionie jest też niemal 6,7 tys. Białorusinów.
Liczba cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w ZUS w województwie lubelskim:
na koniec czerwca 2016 | na koniec czerwca 2021 | na koniec sierpnia 2021 | |
OGÓŁEM | 6 413 | 25 717 | 26 121 |
Ukraińcy | 3 934 | 16 670 | 16 784 |
Białorusini | 1 138 | 6 333 | 6 562 |
W całym kraju liczba ubezpieczonych w ZUS cudzoziemców przekroczyła już 833 tys. Z tego 609,3 tys. to Ukraińcy, 62,2 tys. – Białorusini, 18,8 tys. – Gruzini, 12,3 tys. – Rosjanie, 11,8 tys. – Mołdawianie, 9,4 tys. – Hindusi, 8,5 tys. – Wietnamczycy.
2/3 spośród ubezpieczonych w ZUS obcokrajowców stanowią mężczyźni. Statystyczny cudzoziemiec zgłoszony w ZUS jest młodszy od ubezpieczonego Polaka. Osoby w wieku od 20 do 49 lat stanowiły ponad 84 proc. ogółu cudzoziemców w rejestrach ZUS.
Gdzie pracują?
W województwie lubelskim większość obcokrajowców (62 proc.) pracuje na umowę o pracę. Co trzeci jest zatrudniony na umowę – zlecenia lub umowę agencyjną. Niecałe 4 proc. prowadzi własne firmy.
Nie zmieniły się branże, w których cudzoziemcy pracują najczęściej. To nadal agencje pracy tymczasowej oraz usługi sprzątania i utrzymania zieleni, przetwórstwo przemysłowe, transport i gospodarka magazynowa oraz budownictwo. Liczba zatrudnionych cudzoziemców najszybciej rośnie w ostatnich latach właśnie w budownictwie (7-krotny wzrost w ciągu 5 lat).
Składki i emerytury cudzoziemców
Obcokrajowcy są ubezpieczeni w ZUS średnio krócej niż Polacy. Odprowadzają składki przeciętnie przez 6 miesięcy w roku, podczas gdy Polacy – średnio 10 miesięcy w roku. Płacą też składki od niższych wynagrodzeń (średnio: 3,2 tys. zł – cudzoziemcy, 4,1 tys. zł – ogół ubezpieczonych).
To przekłada się na niższe świadczenia z ZUS. Przeciętna emerytura/renta obcokrajowca wynosiła na koniec ubiegłego roku 1,2 tys. zł, czyli była dwa razy niższa niż przeciętne świadczenie ogółu świadczeniobiorców. W grudniu 2020 roku emerytów i rencistów z obywatelstwem innym niż polskie w rejestrach ZUS było mniej niż 9 tys. w całym kraju (ok. 0,11 proc. ogółu świadczeniobiorców).
Cudzoziemcy nie zahamują zmian demograficznych
Choć liczba cudzoziemców zgłoszonych w ZUS stale rośnie, to nie mają oni wielkiego wpływu na system ubezpieczeń społecznych w Polsce. Z prognoz Zakładu wynika, że ich napływ nie zatrzyma negatywnych skutków starzenia się społeczeństwa. Żeby stosunek liczby emerytów do osób pracujących utrzymać na dzisiejszym poziomie, corocznie do Polski musiałoby napływać ponad pół miliona pracujących legalnie obcokrajowców. Dotychczasowe dane pokazują, że to nierealne.
Małgorzata Korba
rzecznik ZUS w województwie lubelskim