Zgodnie z tradycyjnym podziałem ról męskich i żeńskich, prowadzenie walki i ewentualne oddanie życia było obowiązkiem mężczyzn. Udział kobiet ograniczał się do „zabezpieczenia logistycznego” wojowników oraz do zadań o charakterze medycznym. Na całym niemalże świecie doszło do przełamania społecznego stereotypu i kobiety coraz częściej robią karierę w wojsku. W Polsce dużym zainteresowaniem wśród kobiet cieszą się Wojska Obrony Terytorialnej. W formacji służbę pełni ponad 27.000 żołnierzy, w tym ponad 23.300 ochotników oraz ponad 3.700 żołnierzy zawodowych.
Rosnąca obecność kobiet w szeregach WOT
W pierwszym roku funkcjonowania formacji w szeregi WOT zaciągnęło się 650 kobiet. Każdego roku zainteresowanie kobiet formacją rosło, by do 2020 roku wzrosnąć siedmiokrotnie i osiągnąć liczbę 4.372 żołnierzy-kobiet. Aktualnie w formacji służbę pełni ponad 27.000 żołnierzy, w tym ponad 16% żołnierzy stanowią kobiety.
Służba zawodowa a służba niezawodowa
Aktualnie w formacji ogółem służbę pełni ponad 23.319 ochotników oraz ponad 3.754 żołnierzy zawodowych. Liczba żołnierzy-ochotników to 4.042 kobiety, co stanowi ponad 17% stanu ewidencyjnego żołnierzy OT, natomiast w korpusie żołnierzy zawodowych WOT 330 żołnierzy, to kobiety, co stanowi prawie 9% stanu ewidencyjnego żołnierzy zawodowych.
Rangi
Kobiety wniosły nieoceniony wkład w organizację służby wojskowej, a ambicją i wytrwałością udowodniły, że nie ma rzeczy niemożliwych. Wiele z kobiet posiada stopnie wojskowe w korpusie podoficerów i oficerów. Ma to związek z faktem, że wiele kobiet decydujących się na karierę w wojsku wykazuje wysoki poziom dyrektywności oraz wysoki poziom inteligencji emocjonalnej. Dzięki rozumieniu swoich i cudzych emocji oraz efektywnemu wykorzystywaniu tych emocji, stają się niezastąpione w kierowaniu swoim i cudzym działaniem. W grupie żołnierzy zawodowych WOT największą grupę stanowią oficerowie (ponad 46%), nieco mniej jest kobiet podoficerów (29%). Pozostali żołnierze-kobiety w korpusie żołnierzy zawodowych, to szeregowi (24%). W grupie żołnierzy-kobiet OT, największą grupę stanowią szeregowi (90%), ale i w tej grupie kobiety awansowały na podoficerów (9%) i oficerów OT (15). Ponadto spośród wszystkich żołnierzy-kobiet TSW 1,5% zajmuje stanowiska dowódców plutonów i kompanii, zaś na szczeblu drużyny i sekcji – 8,5%.
Stanowiska
Kobiety-żołnierze TSW zajmują prawie połowę (47%) obecnych stanowisk etatowych. Najczęściej wyznaczane są na stanowiska: ratownik medyczny (27%) czy radiotelefonista (20%). Stanowiska te wymagają wysokiego poziomu umiejętności interpersonalnych oraz dużej łatwości w nawiązywaniu kontaktu. Kobiety cechuje duża empatią, bardzo dobrze wychodzi im opieka nad innymi. Ponadto kobiety bardziej preferują współpracę, niż rywalizację. Troszczą się o potrzeby innych, a także zapewniają regularne informacje zwrotne, dzięki czemu są w stanie bardziej efektywnie osiągać założone cele. Jednak prawie jedną trzecią (32%) stanowisk, zajmowanych przez kobiety, to stanowiska bojowe, takie jak: saper (13%), celowniczy (10%), strzelec/snajper (9%). W przeciwieństwie do mężczyzn, kobiety są mniej skłonne do podejmowania ryzyka, są bardziej cierpliwe, łatwiej skupiają się na rozpoznawaniu charakterystycznych obiektów (punktów topograficznych). Ponadto są lepsze, jeśli chodzi o precyzję, plastyczność motoryczną i koordynację wzrokowo-ruchową w zakresie małych ruchów wykonywanych podczas czynności manualnych, które są niezbędne na tych stanowiskach.
Wykształcenie
Do wojska aspirują kobiety wykształcone, które w cywilu często realizują się zawodowo. Są jednak ambitne i niesłychanie zdeterminowane, a nadto prócz chęci zdobycia nowych doświadczeń, kieruje nimi potrzeba niesienia pomocy. Poziom wykształcenia kobiet jest wyraźnie wyższy niż w przypadku wskaźnika poziomu wykształcenia żołnierzy-mężczyzn. Widoczne jest to głównie w przypadku osób posiadających wykształcenie wyższe. Wśród żołnierzy-kobiet 56% posiada wykształcenie wyższe.
Co ważne, wysoki 16% udział kobiet w liczebności żołnierzy WOT nie jest ewenementem na skalę światową. Na całym świecie kobiety coraz częściej mogą robić karierę w wojsku. Ten trend widać na całym świecie.
Wciąż jednak istnieją państwa, które rezerwują wojsko wyłącznie dla mężczyzn. Na całym świecie coraz częściej otwierają się drzwi, którymi kobiety mogą wstępować w szeregi wojska. Z historycznego punktu widzenia najtrudniejszą przeszkodą dla kobiet w wojsku była zmiana serc i umysłów (tj. postaw) wewnątrz sił zbrojnych, wszystkich rządów i ogółu społeczeństwa. Społeczeństwo ewoluowało, podobnie jak wojsko, jeśli chodzi o służbę kobiet w siłach zbrojnych. Dzięki temu kobiety-żołnierze wytyczają nowe ścieżki kariery dla siebie i następnego pokolenia, wstępując do wojska, które kiedyś było dla nich zamknięte.
– kpt. Damian Stanula, oficer prasowy 2. Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej
