Prezydent Zamościa Andrzej Wnuk odznaczy medalem “Zasłużony dla Zamościa” dr Beatę Kozaczyńską – pracownika naukowego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach i autorkę licznych artykułów i publikacji dotyczących problematyki martyrologii dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny w okresie okupacji niemieckiej. Wręczenie odznaczenia odbędzie się w najbliższą środę, 27 listopada w trakcie obchodów 77. Rocznicy Wysiedleń na Zamojszczyźnie.
Obchody rozpoczną się o godz. 10.00 mszą św. w Kościele Św. Michała Archanioła w Zamościu. Po nabożeństwie, uczestnicy uroczystości przejdą pod Pomnik Ofiar Faszyzmu przy ul. Piłsudskiego, gdzie zaplanowano: odśpiewanie Hymnu Państwowego, okolicznościowe wystąpienia, Apel Pamięci, Salwę Honorową. Przy Pomniku złożone zostaną wieńce oraz kwiaty. O godz 12.00 uroczystości przeniosą się do budynku Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi im. Dzieci Zamojszczyzny w Zamościu. Tam odbędzie się uroczyste odznaczenie Pani Beaty Kozaczyńskiej medalem „Zasłużony dla Zamościa” oraz część artystyczna z okazji Święta Patrona Szkoły w wykonaniu młodzieży.
Organizatorami obchodów 77. Rocznicy Wysiedleń na Zamojszczyźnie są: Miasto Zamość, Polski Związek byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych Okręg Zamość oraz Zespół Szkół Ponadpodstawowych Nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi im. Dzieci Zamojszczyzny w Zamościu.
Beata Kozaczyńska urodziła się w Siedlcach, zawodowo związana jest z Uniwersytetem Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach, pracuje jako adiunkt w Instytucie Historii. Po obronie doktoratu (z historii) zainteresowała się problematyką losów „Dzieci Zamojszczyzny” w Siedlcach. To właśnie do Siedlec Niemcy wywieźli z obozu przejściowego w Zamościu w bydlęcych, towarowych wagonach dzieci „bezwartościowe rasowo” oraz starców.
Spod pióra dr Beaty Kozaczyńskiej wyszły prace naukowe, traktujące o losach wysiedlonych dzieci i postawie polskiego społeczeństwa. Jest autorką licznych artykułów naukowych oraz siedmiu książek. Są to m.in. „Ocalone z transportów Dzieci Zamojszczyzny. Losy dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny do dystryktu warszawskiego 1942-1945” (album w wydaniu polsko-angielskim); „Nie było kiedy płakać. Losy rodzin polskich wysiedlonych z Zamojszczyzny 1942-1943”; „Byliśmy w transportach Dzieci Zamojszczyzny”. W tej ostatniej, wydanej w 2017 roku, utrwaliła indywidualne losy i przeżycia wojenne osób, które w dzieciństwie były uznane przez Niemców za „bezwartościowe rasowo” i wywożone w „transportach śmierci” z obozu przejściowego w Zamościu. Od wielu lat Beata Kozaczyńska dociera do ostatnich żyjących świadków historii, m.in. byłych więźniów tego obozu i dokumentuje ich losy, by nie uległy zapomnieniu. Jej działania wsparło wiele instytucji, w tym Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – dwukrotnie przyznając jej stypendium (w 2007 i 2011 r.). Od stycznia ubiegłego roku realizuje grant badawczy z Narodowego Centrum Nauki w Krakowie pt. „Niemiecki obóz przejściowy w Zamościu (UWZ-Lager Zamosc) w latach 1942-1944”.
Dr Beata Kozaczyńska jest autorką scenariuszy 2 wystaw historycznych: „Ocalone z transportów Dzieci Zamojszczyzny” oraz „Dzieci Zamojszczyzny: historie prawdziwe” –wystawa dwujęzyczna: polsko-angielska, przygotowana dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Wystawy te były dotychczas prezentowane w ponad 50 placówkach i instytucjach.
Wspólnie z „Dzieckiem Zamojszczyzny” Janiną Zielińską z Grabowicy (gmina Susiec) jest inicjatorką tablicy memoratywnej, upamiętniającej męczeństwo i zagładę 30 000 polskich dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny. Tablicę tę odsłonięto 20 września ubiegłego roku na dziedzińcu Muzeum Więzienia Pawiak w Warszawie. Ponadto jest autorką inskrypcji na tablicy memoratywnej odsłoniętej na budynku dworca kolejowego w Mrozach w 2013 roku. Jest ona poświęcona dzieciom z transportu, skierowanego 27 lutego 1943 r. z obozu przejściowego w Zamościu do Mrozów (w dystrykcie warszawskim).
Dr Beata Kozaczyńska zapisała się w krzewieniu patriotyzmu wśród dzieci i młodzieży. Dotychczas zrealizowała szereg projektów edukacyjnych i cyklicznych spotkań historycznych, na przykład cykl spotkań pt. „Dostać Dziecko z Zamojszczyzny”.
Pani Beata Kozaczyńska za działalność naukowo-badawczą i upowszechnieniową została uhonorowana wieloma odznaczeniami, m.in. odznaką „Przyjaciel Dziecka”, medalami: „Pro Memoria”, „Pro Patria”, Srebrnym Krzyżem Zasługi RP. W tym roku za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania otrzymała Medal Komisji Edukacji Narodowej.
Dzięki Pani Beacie Kozaczyńskiej tragiczne losy „Dzieci Zamojszczyzny” są dokumentowane, upowszechniane i nie zostaną zapomniane.
Komisje stałe Rady Miasta w styczniu 2019 roku złożyły wniosek o przyznanie Medalu Prezydenta Miasta Zamość „Zasłużony dla Zamościa”. Wniosek został pozytywnie zaopiniowany podczas Konwentu Rady w dniu 28 stycznia 2019 roku.