W 2023 r. Miasto Zamość rozpoczęło kolejny, II etap prac przy Bramie Lwowskiej Starej. Prace prowadzone są w ramach umowy o dofinansowanie zadania pn. „Zamość, Brama Lwowska Stara (koniec XVI w.): prace budowlano – konserwatorskie” z programu Ochrona zabytków ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa.
Obecny zakres obejmuje zarówno prace budowlane jak i konserwatorskie wymagające wysokiej klasy specjalistów posiadających kwalifikacje w zakresie konserwacji i restauracji zabytków i zastosowania najnowocześniejszych metod konserwatorskich. Tegoroczne roboty wewnątrz Bramy prowadzone są w zakresie izolacji poziomej i pionowej, zabezpieczającej obiekt przeciw wilgoci podciąganej kapilarnie, poprzez zastosowanie szlamów uszczelniających. Jednak najpoważniejsze i najtrudniejsze prace okazały się przy części kamiennej Bramy, najbogatszej elewacji wschodniej wraz z cokołem i portalem oraz bogato zdobioną attyką z dwoma wolutami.
Kamienie, z których zbudowana jest elewacja wschodnia, zostały uzupełnione oraz oczyszczone i wzmocnione uszczelniając całą konstrukcję spoiną. Podobne działania zostały przeprowadzone przy portalu z cokołem elewacji zachodniej. Najwięcej uwagi i czasu zajęły prace konserwatorskie na szczycie Bramy. W obrębie tympanonu znajduje się bogato zdobiona płaskorzeźba przedstawiająca Św. Tomasza Apostoła, patrona miasta klęczącego przed Chrystusem Zbawicielem. Po bokach widnieją dwa kartusze z herbem Jelita. Na fryzie umieszczona jest łacińska inskrypcja „Zwycięzco grzechu, piekła i śmierci odeprzyj wściekłe ataki wszystkich nieprzyjaciół”. Wszystkie elementy attyki zostały poddane gruntownemu oczyszczeniu metodą chemiczną. Jednak, ze względu na wyjątkowo silne zanieczyszczenie kamienia przez gnieżdżące się na attyce ptaki, zastosowano metodę nieinwazyjną – laserem 200 W.
Prace zostaną zakończone w październiku 2023 r.
Całkowita wartość zadania wynosi 345 536,69 zł.
Dofinansowanie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego opiewa na kwotę: 250 tys. zł.
Źródło: UM Zamość
