W piątkowy wieczór, w zamojskim hotelu Renesans odbył się pokaz filmu dokumentalnego – „Żołnierz Września”. Ernest Niżałowski (1915 – 2014) – główny bohater historii, opowiada o swoim życiu oraz sympatii polsko – węgierskiej podczas II wojny światowej. Z początkiem września 1939 roku opuszcza rodzinne Węgry, aby walczyć w obronie swojej drugiej ojczyzny – Polski, z której pochodził jego ojciec. Był żołnierzem Wojska Polskiego, jednym z obrońców Modlina, tłumaczem wojennym, pilotem, a także działaczem mniejszości polskiej na Węgrzech.
Po projekcji pomysłodawca i współreżyser projektu – István Dabi zdradził parę szczegółów dotyczących powstawania filmu, a także przybliżył sylwetkę samego bohatera. Jak wspomina – aby film powstał zarejestrowano ponad 22 godziny rozmów z Ernestem Niżałowskim, z czego tylko część wybrano na materiał filmowy. Pomimo tego ograniczenia, „Żołnierz Września” spełnia swoją rolę – pozwala poznać postać, o której nie wspomina się często, a także zachowuje pamięć o niej.
tekst i zdjęcia: Agnieszka Kopciewska
Małe sprostowanie.Matka bohatera filmu pana Ernesta była Węgierką a ojciec Polakiem natomiast matka Istwana jednego z autorów filmu była Polką urodzoną na Litwie.