W 1578 roku we Lwowie Jan Zamoyski i Bernardo Morando podpisali umowę na budowę rezydencji i całego zamojskiego zespołu urbanistycznego. Dokładnie 437 lat temu – 10 kwietnia 1580 roku, w folwarku Jarosławiec – Jan Zamoyski, kanclerz i hetman wielki koronny, ogłosił akt lokacji naszego miasta, potwierdzony przez króla Stefana Batorego dwa miesiące później. Kwietniowa rocznica to czas, gdy w zamojskim Liceum Plastycznym noszącym imię włoskiego architekta ogłaszane są wyniki dwóch ważnych konkursów. Szkolny Konkurs Wiedzy o Patronie Szkoły i mieście, które stworzył odbywał się już po raz ósmy. Zakończyła się również II edycja Konkursu Plastycznego-Historycznego „Zabytkowy Zamość”, adresowanego do uczniów gimnazjów regionu zamojskiego, którego celem nie jest wyłącznie sprawdzenie plastycznych umiejętności. Poszukując „konkursowego” motywu architektonicznego, a potem przystępując do realizacji, należy wcześniej poznać nieco historii zwłaszcza tej, która wiąże się z wybranym zabytkiem zamojskiej architektury, aby potem wiedzę teoretyczną i umiejętności plastyczne połączyć w jedną spójną całość. Takie są założenia regulaminu. Jest wiele konkursów związanych tematycznie z Zamościem dlatego warto podkreślić, że ten „Zabytkowy Zamość” zainteresował 18 szkół, a niektórzy z uczestników przysyłali nawet po kilka prac. Przyznano 5 nagród i 5 wyróżnień. Choć nadal – niemal tradycyjnie – jako temat pojawiała się bryła ratusza, to jednak tym razem młodzież zainspirowała się także innymi zabytkowymi obiektami, zaskakując sposobem ich ujęcia. Techniki wykonania były także różne – obok tych najpopularniejszych malarskich, pojawił się bardzo dobry rysunek – technika, w której laureatka tegorocznej edycji – Karolina Matyjaszek z Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Żółkiewce – wykonała trzy prace świadczące o artystycznych predyspozycjach autorki – początkującym talencie, który z powodzeniem może rozwijać w zamojskim Plastyku, bo taka nagroda zwalnia z praktycznego egzaminu wstępnego do tej szkoły. Malownicze staromiejskie podwórka zawsze inspirują. Udowodnił to Cyprian Wojciech Bachta z zamojskiego Gimnazjum nr 5, – także zdobywca (ex aequo) pierwszej nagrody („Podwórko przy Rynku Wodnym”). Laureatką drugiego miejsca została Paulina Mazur z Gimnazjum w Wysokiem („Kościół Franciszkanów” pokazany z perspektywy ulicy Partyzantów, ze Starą Brama Lwowską). Trzecie miejsce – także ex aequo – zajęli Marcelina Kędra z Kraśniczyna („Kamienice Ormiańskie”) i Jakub Wróblewski z Komarowa. Kuba zastosował technikę akwareli, by „Centralkę” (nie mogło zabraknąć tej budowli w Roku Leśmiana) pokazać z tzw. żabiej perspektywy. Młodzi ludzie postrzegają architekturę nie tylko z zewnątrz. Jedna z wyróżnionych prac – zamojska „Synagoga” autorstwa Gabrieli Dudek z Gimnazjum w Wysokiem – to wnętrze dekorowane bogatą sztukaterią. Sporo oryginalnych rozwiązań, wiele sposobów pokazywania otaczającej nas architektury.
Druga edycja Konkursu Plastyczno-Historycznego „Zabytkowy Zamość” pokazała,
że młodzi, wrażliwi ludzie potrafią w mieście odnaleźć sporo inspiracji, dostrzec i utrwalić jego„zabytkowe piękno”. Takie postrzeganie świata jest dowodem predyspozycji do zgłębiania wiedzy i zdobywania umiejętności w Liceum Plastycznym, usytuowanym w samym centrum tej niepowtarzalnej renesansowo-manierystycznej przestrzeni.
Wystawę „Zabytkowy Zamość” można oglądać w szkolnej Galerii „Patio” (Liceum Plastyczne, ul. Pereca 17) do końca kwietnia 2017.
Izabela Winiewicz-Cybulska
