15 marca przypada Światowy Dzień Praw Konsumenta, z tej okazji Miejski Rzecznik Konsumentów w Zamościu przypomina o dwóch podstawowych prawach, jakie przysługują kupującym.
I. Prawo do reklamacji
Kupujący ma prawo do reklamacji, jeśli towar posiada wadę uniemożliwiająca korzystanie z niego zgodnie z przeznaczeniem. Najbezpieczniej jest składać reklamacje na piśmie, w którym należy opisać stwierdzoną wadę i sprecyzować swoje żądania. Można skorzystać z trybu dochodzenia roszczeń w ramach rękojmi za wady lub z ochrony jaką daje kupującemu udzielona gwarancja. Reklamację z tytułu rękojmi należy złożyć do przedsiębiorcy, który sprzedał wadliwy towar. Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi trwa dwa lata od daty sprzedaży. Natomiast w przypadku gwarancji, okres udzielonej ochrony wskazany jest w dokumencie gwarancyjnym. Jeśli dokument ten nie określa czasu trwania gwarancji, wtedy ustawowo gwarancja trwa dwa lata. Reklamację z tytułu rękojmi kupujący ma obowiązek złożyć w ciągu roku od dnia zauważenia wady.
Kupujący ma prawo do sprawdzenia funkcjonowania towaru w siedzibie sprzedawcy np. sprzętu RTV, AGD. Sprzedawca ma obwiązek stworzyć kupującemu w tym celu odpowiednie warunki.
W odniesieniu do usług telekomunikacyjnych, ubezpieczeniowych, bankowych, finansowych z umowy o dzieło i innych, jeśli doszło do niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez przedsiębiorcę, konsumentowi przysługuje prawo do reklamacji w trybie określonym w przepisach szczegółowych np. prawo telekomunikacyjne, prawo bankowe, kodeks cywilny.
II. Prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny (inaczej prawo do zwrotu towaru)
Przysługuje tylko i wyłącznie w przypadku umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa (pokazy, prezentacje, wizyty przedstawicieli handlowych w domu konsumenta) lub umów zawartych na odległość tj. przez telefon, internet lub z katalogu. Termin do odstąpienia od umowy wynosi 14 dni od daty zawarcia umowy lub jeżeli przedmiotem umowy jest zakup towaru np. sprzedaż internetowa to termin do odstąpienia liczony jest od daty odbioru towaru.
Przedsiębiorca, który proponuje konsumentowi zawarcie umowy przez telefon w celu zawarcia umowy na odległość, ma obowiązek na początku rozmowy poinformować konsumenta o celu w jakim się kontaktuje i podać swoje dane identyfikacyjne. Ponadto ma obowiązek potwierdzić treść proponowanej umowy na piśmie, ponieważ dopiero po jej podpisaniu jest ona dla konsumenta wiążąca.
Prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny nie przysługuje, jeśli konsument dokonał zakupu w sklepie tradycyjnym.